Xe Không Niên Hạn Là Gì? Quy Định Pháp Luật Mới Nhất

Xe không niên hạn là một khái niệm ngày càng được quan tâm trong lĩnh vực giao thông vận tải. Đây là thuật ngữ ám chỉ những chiếc xe không bị giới hạn bởi thời gian sử dụng theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, do tính phức tạp của luật định, nhiều người vẫn còn khá mơ hồ về vấn đề này. Bài viết này của Xe Hơi News sẽ cùng bạn phân tích chi tiết khái niệm xe không niên hạn, các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến niên hạn sử dụng xe ô tô và những tác động của việc sử dụng xe quá niên hạn.

Niên Hạn Là Gì?

Theo pháp luật Việt Nam, niên hạn sử dụng của ô tô là khoảng thời gian tối đa mà một chiếc xe được phép tham gia giao thông, áp dụng cho cả xe chở hàng lẫn xe chở người. Các quy định này nhằm đảm bảo tính an toàn và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường do những chiếc xe cũ, không còn đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật gây ra.

Cụ thể, xe chở người và xe chở hàng thường được thiết kế để phục vụ mục đích chở nhiều hành khách hoặc hàng hóa với số ghế ngồi và trọng tải được quy định rõ ràng. Tuy nhiên, theo thống kê đến ngày 01/01/2018, đã có 24.439 xe ô tô hết niên hạn sử dụng, trong đó bao gồm 2.632 xe chở người và 21.807 xe chở hàng. Đáng chú ý, số lượng thực tế có thể lớn hơn nhiều, đặc biệt tại các khu vực nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa, nơi các xe quá niên hạn vẫn được sử dụng phổ biến.

Việc sử dụng xe đã hết niên hạn trong giao thông tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng. Đầu tiên, xe quá niên hạn thường không còn đáp ứng các tiêu chuẩn về kỹ thuật, dễ gây tai nạn giao thông và nguy hiểm cho người sử dụng. Bên cạnh đó, các phương tiện này cũng là nguồn gây ô nhiễm môi trường, do hệ thống động cơ đã xuống cấp không còn khả năng kiểm soát khí thải hiệu quả.

Không chỉ vậy, vấn đề pháp lý cũng là một yếu tố cần lưu tâm. Sử dụng xe hết niên hạn có thể khiến chủ phương tiện đối mặt với các hình phạt từ cơ quan chức năng, làm gia tăng chi phí xử lý và ảnh hưởng đến quyền lợi cá nhân.

Xe Không Niên Hạn Là Gì?

Để hiểu rõ khái niệm xe không niên hạn, chúng ta cần dựa vào công năng sử dụng của từng loại xe. Theo quy định, các phương tiện như ô tô chở người đến 9 chỗ ngồi (bao gồm cả người lái), ô tô chuyên dùng, xe rơ-moóc và sơ-mi rơ-moóc thuộc nhóm xe không bị giới hạn niên hạn sử dụng. Một ví dụ cụ thể như sau:

Từ bảng trên, có thể thấy rằng xe bán tải với công năng chở người dưới 80% được xếp vào loại xe chở hàng và bị giới hạn niên hạn sử dụng dưới 25 năm. Ngược lại, dòng xe Ford Ranger Raptor, mặc dù thuộc nhóm xe bán tải nhưng với thiết kế cabin kép chuyên chở người, được phân loại là xe không niên hạn.

Ông Nguyễn Đông Phong, Phó Trưởng phòng Chất lượng xe cơ giới thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, đã giải thích rằng: Các xe khi nhập khẩu về cần phải đăng kiểm theo tiêu chuẩn Bộ TCVN 7271:2010 của Bộ Khoa học và Công nghệ để xác định phân loại và mức thuế phù hợp. Đối với Ford Ranger Raptor, với công năng chủ yếu là chở người, dòng xe này không thuộc nhóm xe có niên hạn.

Cách Xác Định Niên Hạn Xe Ô Tô

Niên hạn sử dụng của một chiếc ô tô được tính từ năm sản xuất, và trong một số trường hợp đặc biệt, có thể được tính từ năm đăng ký lần đầu nếu được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Để xác định niên hạn xe, cần dựa vào các loại hồ sơ và thông tin sau:

1. Số nhận dạng xe (số VIN), số khung và các tài liệu kỹ thuật như catalog, sổ tay thông số kỹ thuật.
2. Thông tin trên nhãn mác của nhà sản xuất được gắn hoặc khắc trên xe.
3. Hồ sơ lưu trữ:
   • Phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng đối với xe sản xuất trong nước.
   • Giấy chứng nhận chất lượng hoặc biên bản kiểm tra, nghiệm thu đối với xe nhập khẩu hoặc xe cải tạo.
4. Hồ sơ gốc do cơ quan công an quản lý.
5. Chứng từ nhập khẩu xe.

Trong trường hợp thiếu một trong các giấy tờ trên, chiếc xe đó sẽ bị mặc định là hết niên hạn sử dụng, gây khó khăn cho việc đăng ký và sử dụng hợp pháp.

Việc Sử Dụng Xe Quá Niên Hạn và Các Chế Tài

Theo Nghị định số 46/2016/NĐ-CP, việc sử dụng xe quá niên hạn bị xử phạt nặng:

• Cá nhân điều khiển xe quá niên hạn: Phạt từ 4 – 6 triệu đồng, tước giấy phép lái xe từ 1 – 3 tháng và bị tịch thu phương tiện.
• Tổ chức hoặc cá nhân kinh doanh vận tải: Phạt tiền từ 2 – 3 triệu đồng đối với cá nhân, và từ 4 – 6 triệu đồng đối với tổ chức, tùy mức độ vi phạm.

Đăng Kiểm Xe Ô Tô Không Niên Hạn

Đối với xe không niên hạn, việc đăng kiểm định kỳ vẫn cần tuân thủ nhằm đảm bảo an toàn và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật. Quy định đăng kiểm xe bán tải như sau:

• Xe dưới 7 năm: Lần đăng kiểm đầu tiên sau 30 tháng, sau đó mỗi 18 tháng.
• Xe từ 7 – 12 năm: Kiểm tra định kỳ mỗi 12 tháng.
• Xe trên 20 năm: Kiểm tra mỗi 3 tháng.

Chi phí đăng kiểm xe bán tải hiện nay là 280.000 đồng/lần, cộng thêm 50.000 đồng/lần cho phí cấp giấy chứng nhận, tổng cộng khoảng 330.000 đồng.

Lời Kết

Khái niệm xe không niên hạn là một nội dung quan trọng trong quản lý và sử dụng phương tiện giao thông. Việc hiểu rõ loại xe này không chỉ giúp người sử dụng tuân thủ pháp luật mà còn đảm bảo an toàn, tính hiệu quả trong vận hành. Đặc biệt, đối với những ai quan tâm đến xe bán tải, việc phân loại giữa xe có và không có niên hạn sẽ giúp bạn đưa ra quyết định chính xác hơn trong việc lựa chọn và sử dụng phương tiện.